Obowiązek wpisania numeru rejestracyjnego pojazdu w parkomacie a ochrona danych osobowych

W wydanym w dniu 28 czerwca 2019 r. wyroku (sygn. akt I OSK 2063/17) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że numer rejestracyjny, podawany w parkomacie, to nie dana osobowa, podlegająca szczególnej ochronie. 

Orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zapadło w związku ze skargą kasacyjną, złożoną przez Radę Miasta Warszawy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w  Warszawie z dnia 13 kwietnia 2017 (sygn. VII SA/Wa 1069/16), unieważniającego fragment uchwały Rady Miasta Warszawy w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania, wysokości stawek opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych
na drogach publicznych w strefie, wysokości opłaty dodatkowej oraz określenia sposobu pobierania tych opłat, nakazującej kierowcom podawanie numerów rejestracyjnych aut
w parkomatach z klawiaturą. Skargę na przedmiotową uchwałę w 2017 r. złożył mieszkaniec Warszawy, wskazując, że w jego ocenie jest ona niezgodna z prawem, albowiem min.:

– narusza jego prywatność wbrew przepisom o ochronie danych osobowych – gdzie zgodnie
z treścią art. 23 ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (a obecnie także stosownie do treści art. 4 pkt. 1 RODO), za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej,

– narusza ustawę o drogach publicznych i Konstytucję w zakresie prawa do prywatności – podane numery rejestracyjne są bowiem przetwarzane w systemie obsługującym strefę płatnego parkowania, nadzorowanym przez Zarząd Dróg Miejskich, co pozwala ustalić m.in. kiedy i gdzie dany samochód parkował. 

Warszawa przekonywała, że za wprowadzeniem obowiązku podawania numerów rejestracyjnych przemawia domniemane nadużycia w posługiwaniu się biletami bez numerów rejestracyjnych. Gdy ktoś zostanie ukarany za parkowanie bez wniesienia opłaty, mógłby poszukać osoby, np. przez portale społecznościowe, która ma bilet z tego samego dnia
i godziny. W Warszawie taka kara to 50 zł, a z danych Zarządu Dróg Miejskich wynika,
że w 2018 r. nie opłacono 335 tys. mandatów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie poparł co prawda stanowisko mieszkańca, ostatecznie jednak Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok tego Sądu
i oddalił skargę. Jak wyjaśniono, numer rejestracyjny jest związany przede wszystkim
z samochodem, a samo to, że rejestracja jest umieszczana na tablicy auta, powoduje, że jej numer jest znany iluś osobom, zwłaszcza gdy auto jest parkowane w jednym miejscu, np. pod domem. Ponadto, numer w parkomacie wpisywany jest przez kierowcę, który nie musi być właścicielem auta – może być ono mu przecież użyczone, pozostawać w leasingu czy kredycie. Sąd uznał więc, że numer rejestracyjny nie jest daną osobową, której szczególna ochrona wynika z przepisów o ochronie danych osobowych oraz z Konstytucji.

I o ile zgodzić można się z argumentem NSA, że numer rejestracyjny identyfikuje przede wszystkim pojazd, a nie osobę, to jednak w pewnych sytuacjach numer ten może prowadzić do identyfikacji osoby analogicznie, jak numer IP komputera, wobec czego – szczególnie w świetle aktualnie obowiązującego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych, podkreślającego znaczenie zasady celowości i minimalizacji zakresu udostępnianych danych osobowych – numer taki może stanowić informację dotyczącą zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Przykładowo, znając numer rejestracyjny pojazdu, który uszkodził nasz pojazd, za pośrednictwem Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych możliwe jest ustalenie ubezpieczyciela OC sprawcy szkody, a stąd prosta droga do uzyskania jego danych osobowych – i to bez dostępu do bazy Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. 

Pytanie zatem, czy zaprezentowana przez NSA w przedmiotowym wyroku wykładnia definicji danej osobowej faktycznie nie doprowadzi do nadużyć w kontekście tego, co rzeczywiście za taką daną należy uznać – pozostaje mieć nadzieję, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz sądy mimo wszystko będą czuwać nad tym, aby nie była to wykładnia rozszerzająca. 

Źródło:

https://www.rp.pl/Zadania/307019973-NSA-obowiazek-podania-w-parkometrach-numeru-rejestracyjnego-auta-nie-narusza-prawa.html